काठमाडाैं, श्रावण १५ ।
मध्यपुर ठिमीमा भाद्र कृष्ण द्वितीया (गुँलागा द्वितीया) देखि पञ्चमीसम्म चार रात नचाइने ठिमी भैरव नाच यस वर्ष वडा नम्बर-५ ताहान:निबाट प्रदर्शन गरिने भएको छ । गाईजात्राको भोलिपल्टको रातिदेखि चार रात प्रदर्शन गरिने ऐतिहासिक एवं धार्मिक महत्वको भैल: प्याखँ २१ वर्षपछि ताहान:निबाट प्रदर्शन हुन लागेको हो ।

गुरु पूर्णिमादेखि प्याखँ अर्थात् नाचको प्रशिक्षण सुरु गरिएको छ । ठिमी भैलः प्याखँमा सुरुमा भैल: (अघिल्लो भैरव) एक, लिपा भैल: (पछिल्लो भैरव) एक, ज्यापुंगः एक, न्हापां दागीँ (अघिल्लो दागीँ) एक र लिपा दागीँ (पछिल्लो दागीँ) एक जना गरी कूल पाँच जना देवी-देवता रहन्छ । अशोक प्रजापतिले न्हापा भैलः, बालमुकुन्द प्रजापतिले लिपा भैलः, आयुष प्रजापतिले न्हापां दाँगी (कुमारी), साहिल प्रजापतिले लिपा दाँगी (महालक्ष्मी) र ज्यापुंग:चा (हरिसिद्धि) मा कृशल प्रजापतिले भूमिका निर्वाह गर्ने ठिमी भैलः प्याखँ व्यवस्थापन समितिका उपाध्यक्ष बलराम प्रजापतिले जानकारी दिए ।

ठिमीका जीवित साँस्कृतिक धरोहर साँस्कृतिक र परम्परागत प्याखँ एवं बाद्य बादन गुरु श्रीगोपाल प्रजापतिको नेतृत्वमा गुरुहरू कृष्णबहादुर प्रजापति, बालकृष्ण प्रजापति, चन्द्रभक्त प्रजापति र प्रेमकृष्ण प्रजापतिले प्याखँको प्रशिक्षण गराई रहेका छन् । त्यसैगरी, बाद्य बादनतर्फ धा: बाजा, भुस्या, मुवाली र पुँगा बजाउने बाद्य बादकहरू करिब तीन दर्जनको सङ्ख्यामा रहेका छन् । यसका साथै प्याखँका कलाकारका सहयोगीसमेत करिब ५० जनाको टोली भैल: प्याखँमा सहभागी रहेको व्यवस्थापन समितिका उपाध्यक्ष प्रजापतिले बताए ।

किंवदन्तीअनुसार परापूर्वकालमा ठिमी क्षेत्रका जनतालाई भूतप्रेतले अत्याधिक दुःख दिइरहन्थे । रातको समयमा मात्र नभई दिनको समयमा पनि दुःख दिन थालेपछि किसान खेतीपाती गर्न जान पनि डराउन थाले । त्यसपछि राजाले तान्त्रिक, विद्वान, नामुद शास्त्रज्ञहरूसँग छलफल गरी मानिसमा तान्त्रिक रूपमा भैरवनाथ जगाइ टोल-टोलमा क्रोधित मुद्रामा नचाएमा भूतप्रेत भाग्ने र कहिले नआउने सुझाव दिएपछि ठिमीमा भैलः प्याखँ अर्थात् भैरव नाच सञ्चालनमा आएको बताइन्छ ।